احمد جنتی

احمد جنتی

دبیر و عضو فقیهان شورای نگهبان
زمینه فعالیت	عضو فقهای شورای نگهبان از سال ۱۳۵۸ تا کنون قاضی دادگاه‌های انقلاب اسلامی در استان‌های تهران، خوزستان، اصفهان و اراک امام جمعه از سال ۱۳۷۱ تا سال ۱۳۹۶ عضو مجلس خبرگان رهبری دوره‌های اول تا پنجم رئیس سازمان تبلیغات اسلامی از سال ۱۳۶۱ تا سال ۱۳۷۱ عضو شورای بازنگری قانون اساسی از سال ۱۳۶۸ عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت از سال ۱۳۷۰ نماینده در امور بوسنی و هرزگوین از سال ۱۳۷۰ نماینده اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان
ملیت	ایرانی
تاریخ تولد	۳ بهمن ۱۳۰۵ ‏(۹۸ سال)
محل تولد	اصفهان
آثار	«ترجمه تحف العقول» «ترجمه اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات» «ترجمه الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة» «ترجمه الزواج فی الاسلام» «ترجمه تحریر المواعظ العددیة»

احمد جنتی

احمد جنتی (زادهٔ ۳ اسفند ۱۳۰۵ در اصفهان) مجتهد و سیاست‌مدار ایرانی، رئیس اسبق مجلس خبرگان رهبری و دبیر شورای نگهبان است. وی جزو چهره‌های سرشناس جمهوری اسلامی ایران در مناصب حساس بوده و سابقه امامت جمعه تهران، ریاست مجلس خبرگان رهبری، عضویت حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیری شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی؛ او همچنین نخستین رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نیز بوده است.

جنتی از امامان جمعه موقت تهران بود که در سال ۱۳۹۶ طی درخواستی از ادامه حضور در این جایگاه استعفا داد که رهبر انقلاب نیز این درخواست را پذیرفت.

آیت‌الله جنتی در اسفند ۱۳۹۸ به دلیل آنچه «جلوگیری از انتخابات آزاد» خوانده شد، از سوی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا در فهرست تحریم قرار گرفت که واکنش طنزآمیز او به این خبر مورد توجه کاربران فضای مجازی قرار گرفت.

آیت‌الله جنتی یکی از کسانی بود که در دوره‌ای، شوخی‌های مختلفی با او شکل می‌گرفت؛ واکنش او به این موضوع نیز چنین بود که از این شوخی‌ها ناراحتی و گله‌ای ندارد.

ترجمه کتاب‌هایی مانند «تحف‌العقول»، «اثبات‌الهداة بالنصوص و المعجزات»، «الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة»، «الزواج فی الاسلام» و «تحریر المواعظ العددیة» از آثار علمی آیت‌الله احمد جنتی است.

جنتی عضو شورای تبلیغات اسلامی و نخستین رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با حکم امام خمینی بود که در دوران حضورش، تمرکز این نهاد تبلیغی ـ تبیینی بر اقدامات فرهنگی در جبهه‌های دفاع مقدس قرار داشت. امام خمینی در حکم انتصاب جنتی او را از چهره‌های متدین با سابقه طولانی در مبارزات توصیف کرده و تبلیغات را «شناساندن خوبی‌ها و تشویق به انجام آن و ترسیم بدی‌ها و نشان دادن راه گریز و منع از آن» توصیف کرده بود.

زندگی و تحصیلات

پدرش، ملا هاشم و جد پدری‌اش روحانی و هدایتگر مردم روستای خود بوده‌اند. او تحصیلات عالی خود را در حوزه علمیه اصفهان و پس از آن در حوزه علمیه قم ادامه داد و شاگرد اساتید بزرگی همچون سید حسین طباطبایی بروجردی و امام خمینی (ره) بود. آیت الله جنتی به خاطر فعالیت‌های علمی خود در زمره محققان و نویسندگان قرار می‌گیرد.

از دوران کودکی، پدرش که روحانی و امام جماعت مسجد لادان بود او را برای حفظ قرآن به مکتب فرستاد. در مکتب، علاوه بر قرآن، نوحه‌ها و روضه‌های امام حسین (ع) را نیز آموخت.

ورود به حوزه علمیه قم

احمد جنتی از کودکی به همراه پدرش در محافل مختلف تبلیغی و مذهبی حضور می‌یافت. به تدریج به علوم دینی علاقه‌مند شد و مقدمات این علم را نزد پدرش فراگرفت و بعد هم در اصفهان از محضر اساتیدی مثل مرحوم شیخ محمدعلی حبیب آبادی، مرحوم صلواتی، شیخ محمد حسن نجف آبادی و آیت الله ادیب استفاده کرد.

پس از آن تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل، ترک وطن کرده و به حوزه علمیه قم برود تا در غربت، علم دین را به بهترین نحو فراگیرد. در مدرسه فیضیه قم برای اولین بار امام خمینی (ره) را دید و در کلاس درس فلسفه و اخلاق، شاگرد ایشان شد؛ پیروی او از این شخصیت مهم تاریخی، از همان زمان آغاز شد. او در مباحثه‌های فقهی با بزرگانی چون آیت الله خزعلی و شهید آیت الله مفتح همراه بود.

تدریس

آیت الله جنتی تدریس ادبیات عرب را در مدرسه حقانی قم شروع کرد که آن را با همکاری و مشورت شهید بهشتی و آیت الله قدوسی برای تربیت عالمان دینی به شیوه‌ای نوین ساخته بودند و با بسیاری از شخصیت‌های برجسته دینی، مجتهدان و فقها، علوم دینی را به علاقه‌مندان این حوزه می‌آموختند. تأسیس مدرسه حقانی، اولین قدم از اقدامات تحولی در حوزه علمیه بود که در آن دروس و برنامه‌هایی جامع‌تر از دیگر مدارس به فراگیران علوم دینی آموزش داده می‌شد.

مبارزات سیاسی علیه نظام پهلوی

این روحانی برای تبلیغ دین، در شهرهای مختلف ایران حضور یافت. از جزیره خارک در میان آب‌های خلیج فارس گرفته تا آبادان، اهواز و سنندج و در همه آن روزها، چه روی منبرها و چه در کلاس‌های درس و حتی در گفت‌وگوهای روزمره با مردم، اندیشه‌ها و سخنان امام خمینی (ره) را برای مردم بازگو می‌کرد، گاهی هم پیام‌های کتبی امام را به دست مردم می‌رسانند تا آن‌ها را مطالعه کنند.

آیت الله جنتی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود و علیه نظام شاهنشاهی مبارزه‌های مختلفی می‌کرد. شرکت در جلسات سخنرانی، تظاهرات‌ها و افشای رژیم، برنامه‌ریزی برای راهپیمایی‌ها، نوشتن اعلامیه‌ها و هماهنگی با سایر مراکز مرتبط با نهضت امام مثل روحانیت مبارز از جمله فعالیت‌های وی برای انقلاب اسلامی بود.

در تمام سال‌های زندگی، مسیر آیت الله جنتی از مسیر امام خمینی (ره) جدا نشد و تعقیب و گریزها و شکنجه‌های ساواک، او را از راه انقلاب اسلامی جدا نکرد. در همه این سال‌هایی که آیت الله جنتی برای انقلاب اسلامی مبارزه می‌کرد، بارها در شهرهای قم، رفسنجان و جزیره خارک توسط عوامل رژیم تهدید و تعقیب شد؛ یکی از مهم‌ترین آن‌ها در سال ۴۵ اتفاق افتاد که او به همراه جمع زیادی از فاضلان قم، به زندان قزل قلعه که حالا به میدان میوه و تره بار تبدیل شده، منتقل شد و چهار ماهی را در زندان به سر برد. یک بارهم به اسدآباد همدان تبعید شد و حدود سه سال در این شهر کوچک به سر برد که شرایط آب و هوایی بسیار سختی داشت و در زمستان دمای آن حتی به ۲۲ درجه زیر صفر هم می‌رسید. همین مبارزه‌های شجاعانه این عالم دینی در برابر رژیم ستم‌شاهی باعث شد که آیت الله جنتی به یکی از چهره‌های مهم و تأثیرگذار انقلاب اسلامی تبدیل شود. او یکی از روحانیونی بود که در روزهای ابتدایی انقلاب اسلامی، مرجعیت امام (ره) را امضا کرد.

سوابق اجرایی و مسئولیت‌ها

فقها و حقوقدانان شورای نگهبان در دوره اول

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دادگاهی به نام دادگاه انقلاب شکل گرفت. پدیده‌ای نوظهور که در کنار دستگاه قضایی آن زمان، به مسائل مربوط به منافقان، ضدانقلاب‌ها، عمال حکومتی و ساواک رسیدگی می‌کرد. آیت الله جنتی بعد از مشورت با آیت الله بهشتی، دستورالعمل ارشادی برای دادگاه‌های انقلاب در شهرستان‌های مختلف نوشت تا بتوانند بر اساس آن برای رسیدگی به وضعیت این افراد عمل کنند.

امام جمعه اهواز

آیت الله جنتی کسی بود که برای اولین بار در اهواز نماز جمعه برپا کرد و این میراث را برای اهوازی‌ها به جا گذاشت.

عضویت در شورای نگهبان

دو سال بعد از انقلاب اسلامی درست همان زمانی که آیت الله جنتی در اهواز روزگار می‌گذراند، امام خمینی (ره) دستور تشکیل شورای نگهبان را صادر و آیت الله جنتی را نیز به عنوان یکی از اعضای آن انتخاب کردند. او در آن زمان از دادگاه انقلاب اسلامی جدا شد و به تهران رفت تا در سمت جدید خود خدمت کند. شغل جدیدی که نه تشکیلات اداری برای آن وجود داشت و نه حتی مکانی که بتوان برای تصمیم‌گیری‌ها دور هم جمع شد.

ریاست سازمان تبلیغات اسلامی

آیت الله احمد جنتی در سال ۱۳۶۱ و همزمان با تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی در تهران، به دستور مستقیم امام خمینی (ره) ریاست این سازمان را بر عهده گرفت. شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی هم از همان زمان شکل گرفت و هنوز هم در حال فعالیت است. آیت الله جنتی تا سال ۱۳۷۱ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی بود.

جدول زیر مسئولیت‌های وی را در جمهوری اسلامی نشان می‌دهد:

سوابق شغلی
عضو فقهای شورای نگهبان	از سال ۱۳۵۸ تا کنون
قاضی دادگاه‌های انقلاب اسلامی	در استان‌های تهران، خوزستان، اصفهان و اراک
امام جمعه	از سال ۱۳۷۱ تا سال ۱۳۹۶
عضو مجلس خبرگان رهبری	دوره‌های اول تا پنجم
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی	از سال ۱۳۶۱ تا سال ۱۳۷۱
عضو شورای بازنگری قانون اساسی	از سال ۱۳۶۸
عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت	از سال ۱۳۷۰
نماینده در امور بوسنی و هرزگوین	از سال ۱۳۷۰
نماینده اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان	از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸

آثار

تصویر روی جلد الایقاظ من الهجعه به ترجمه احمد جنتی

وی ترجمه عربی به فارسی کتاب‌های زیر را انجام داده است:

• تحف العقول
• اثبات الهداة بالنصوص و المعجزات
• الإیقاظ من الهجعة بالبرهان علی الرجعة
• الزواج فی الاسلام
• تحریر المواعظ العددیة

دیدگاه‌ها

برخی از آرای احمد جنتی دربارهٔ مسائل داخلی ایران، بین‌الملل و جهان اسلام عبارت است از:

نقد طرح رهبری شورایی

احمد جنتی مخالف رهبری شورایی در ایران است. او در سال ۱۳۶۸ش در مجلس خبرگان رهبری، امام خمینی را موافق رهبری فردی دانست که در نامه‌ای به علی مشکینی و در مذاکرات خصوصی با افراد مختلف، به آن اشاره کرده‌ است. او طرح رهبری شورایی را به معنای حذف و تعطیلی نهاد رهبری و باعث اختلاف و شکست در مدیریت جامعه می‌دانست. همچنین معتقد بود شورای رهبری با امتیازات و محدودیت‌های مختلف نمی‌تواند جایگزین ویژگی‌های یک فرد شود. به گفته محمدصادق حائری شیرازی سخنان احمد جنتی در جلسه مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۸ش، در حذف طرح رهبری شورایی و ترجیح رهبری فردی و در نتیجه، انتخاب سید علی حسینی خامنه‌ای تأثیرگذار بود.

روز قدس

احمد جنتی، روز قدس را عرصه نمایش قدرت امت اسلامی در حمایت از مردم فلسطین و اعلام برائت از جبهه استکبار و اسرائیل دانسته‌است. به گفته او وعده قطعی الهی مبنی بر افول آمریکا و اسرائیل در منطقه، با جهاد و مقاومت اسلامی حاصل می‌شود. او از ملت‌های مسلمان به‌ویژه ملت ایران خواست که با زنده نگه داشتن آرمان قدس، از مردم فلسطین حمایت کنند.

گفتاورد

آیت الله جنتی در اعتراض توهین اخیر یک نشریه هتاک فرانسوی به ارزش‌ها و مرجعیت اشاره کرد و گفت:
آنها با توهین به مرجعیت دینی و سیاسی، قلب میلیون‌ها انسان آزاده را جریحه‌دار کردند؛ این رفتارهای غیرانسانی دلیلی جز این ندارد که دشمنان انقلاب اسلامی توطئه‌های خود علیه مردم شریف ایران را نقش بر آب می‌بینند و به خوبی می‌دانند دلیل شکست آنها، پیوند قلبی مردم مؤمن ایران و مردم آزاده منطقه با شخصیت گرانقدر ملی و مرجعیت بزرگ دینی است. این رفتار بی‌خردانه مدعیان دروغین حقوق بشر، که مانند خاک بر چهره خورشید پاشیدن است، پیش چشم انسان‌های آزاده جهان قرار دارد و باعث می‌شود اعتبار جهانی آنها بیش از پیش زیر سؤال برود و دروغین بودن ادعاهای آن‌ها آشکارتر شود. حقیقت این است که مرجعیت دینی و سیاسی عمر خویش را مومنانه در راه مجاهدت برای تعالی ارزش‌های الهی صرف و در این راه با خدا معامله کرده‌اند و مرارت‌ها و ملامت‌های این راه را به جان خریده‌اند، لذا عزت امروز آنها عزت خدشه‌ناپذیر الهی است که منافقان از معنای آن آگاهی ندارند. از متولیان امر می‌خواهیم اقدامات قانونی خود نسبت به دولت فرانسه را با جدیت و مقتدرانه پیگیری کنند تا همه بدانند دوران توهین‌های غیرعقلانی به ارزش‌های متعالی انسان‌ها به سرآمده است.

پانویس

پیوند به بیرون

• مستند زندگینامه آیت الله احمد جنتی
• هشدار جنتی به اعراب منطقه درباره عادی سازی روابط با اسرائیل
• واکنش آیت‌الله جنتی به تحریمش : آمریکا خر است
• گلایه آیت‌الله جنتی از اظهارات انتخاباتی روحانی /شورای نگهبان از تأیید و ردصلاحیت هیچ فردی متنفع و متضرر نمی‌شود
• پاسخ‌های جالب آیت‌الله جنتی به ادعاها درباره فعالیت تجاری و حساب بانکی‌اش
• ماجرای شوخی رهبر انقلاب با سن آیت‌الله جنتی / مخالف قائم‌مقامی آیت‌الله منتظری بودم
• آیت‌الله جنتی: حل مشکلات جامعه کارگری و رعایت حقوق آنها یکی از ملزومات رشد تولید است
• آیت‌الله جنتی: حمله تروریستی به شاهچراغ جنایت استکبار علیه مردم است