شکوفایی در عرصه تولید کتاب‌های مرجع، یکی از مهم‌ترین رویداد‌های مهم فرهنگی کشور به حساب می‌آید. کتاب‌های مرجع پاسخگوی پرسش‌های اصلی ما به حساب می‌آیند؛ اما باید پرسید که این دسته آثار مخاطب دارند؟ دانشنامه‌ها قله کتاب‌های مرجع هستند؛ به‌عبارت دیگر دماسنج فرهنگی به حساب می‌آیند. ترجمه «دانشنامه جهانی شدن» از ترجمه‌های بسیار موفق است. مترجمین حرفه‌ای، ویراستاری دقیق برای یکدست شدن متن نهایی و زمان در تولید چنین آثاری بسیار با اهمیت هستند.[۹]
کامران فانی
 | |
| ملیت | ایرانی |
|---|---|
| تاریخ تولد | ۲۵ فروردین ۱۳۲۳ (۸۱ سال) |
| محل تولد | قزوین |
| پیشه | کتابدار و مرجع‌نگار |
| آثار | دائرةالمعارف تشیع دانش‌نامۀ کودکان و نوجوانان دائرةالمعارف دموکراسی دانش‌نامۀ دانش‌گستر |
کامران فانی (زادهٔ ۲۵ فروردین ۱۳۲۳ در قزوین) نویسنده، مترجم، کتابدار، نسخه‌پژوه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران است. او همچنین عضو هیئت‌علمی دانشنامه تشیع و عضو شورای عالی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی است.
فانی از نخستین دانشجویان رشتهٔ تازه‌تأسیس کتابداری در ایران به‌شمار می‌آید که او نقش مؤثری در گسترش و ترویج رشته کتابداری در ایران داشته است.
فعالیت‌های فانی را در سه حوزه ایران، اسلام و تشیع بسیار برجسته دانسته‌اند و کارهای او را در حوزه قرآن و قرآن‌پژوهی و دایرةالمعارف تشیع مهم و تأثیرگذار معرفی کرده‌اند؛ سرپرستی و ویرایش دانشنامه‌های مهمی مانند دانش‌گستر و دایرةالمعارف تشیّع ازجمله فعالیت‌های مهم اوست.
نکوداشت کامران فانی
نکوداشت کامران فانی در کتابخانه ملی/ مرداد ۱۳۹۴
زندگی و تحصیلات
کامران فانی ۲۵ فروردین ۱۳۲۳ در قزوین به دنیا آمد. او از دوران دبیرستان به کتاب و کتابداری علاقه نشان داد. هنگامی که یک کتابخانهٔ نسبتاً بزرگ به مدرسهٔ او اهدا شد، وی آن را سازمان‌دهی و فهرست‌نویسی کرد و به همکلاسی‌های خود امکان دسترسی منظم به کتاب‌ها را داد. این تجربه نخستین گام او در مسیر کتابداری بود. در دوران سربازی نیز با ایجاد کتابخانه‌ای کوچک در مرز ایران و عراق، سربازان را به مطالعه تشویق کرد و پس از پایان خدمت، کتابخانهٔ ایجادشده را اهدا کرد.[۱]
ابتدا در سال ۱۳۴۱ وارد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران شد، اما پس از دو سال به رشته زبان و ادبیات فارسی تغییر مسیر داد و در سال ۱۳۴۷ از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد. در سال ۱۳۵۲ کارشناسی‌ارشد علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی را از دانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران دریافت کرد.[۲]
او از شاگردان استادانی چون دکتر مهدی محقق و بدیع‌الزمان کردستانی بود و در همین دوران زبان‌های انگلیسی و عربی را نیز آموخت. فانی از نخستین دانشجویان رشتهٔ تازه‌تأسیس کتابداری در ایران به‌شمار می‌آید.[۳]
فعالیت‌های ادبی و ترجمه
نخستین اثر منتشرشدهٔ فانی در سال ۱۳۴۷ در مجلهٔ نگین بود. او در ادامه مقاله‌هایی درباره نویسندگان بزرگی چون تاگور منتشر کرد و نخستین مترجمی بود که آثار گونتر گراس را پیش از دریافت جایزه نوبل ادبی به فارسی‌زبانان معرفی کرد.
ترجمهٔ «نمایشنامهٔ مرغ دریایی» از آنتوان چخوف و کتاب «سلوک روحی» بتهوون اثر سالیوان از جمله آثار برجستهٔ او به‌شمار می‌آیند.[۴]
از سال ۱۳۵۹ در کتابخانه ملی ایران فعالیت کرده و سمت‌های مهمی چون عضو هیئت علمی، مشاور ریاست، عضو شورای عالی مشاوران، و سرپرست بخش ایران‌شناسی را عهده‌دار شده است. او عضو هیئت امنای کتابخانه مجلس و شورای عالی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی نیز هست و از سال ۱۳۸۲ عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.[۵]
فعالیت‌های فانی را در سه حوزه ایران، اسلام و تشیع بسیار برجسته می‌دانند و کارهای او را در حوزه قرآن و قرآن‌پژوهی و دایرةالمعارف تشیع مهم و تأثیرگذار معرفی کرده‌اند.[۶]
آثار
تألیف
- بازنویسی و گسترش طبقه‌بندی تاریخ ایران
- فرهنگ موضوعی قرآن مجید (با همکاری بهاءالدین خرمشاهی)
- دائرةالمعارف تشیع
- دانش‌نامۀ کودکان و نوجوانان
- دائرةالمعارف دموکراسی
- دانش‌نامۀ دانش‌گستر
- سرعنوان‌های موضوعی فارسی
- کتاب‌شناسی ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی
ترجمه
- کتاب‌هایی چون آدم‌های ماشینی از کارل چاپک
- خطابۀ پوشکین از داستایوفسکی
- نمایشنامه‌های مرغ دریایی و سه خواهر از چخوف
- موش و گربه از گونتر گراس
- سلوک روحی بتهوون از سالیوان و جنگ جهانی اول و دوم[۷]
نکوداشت و تجلیل
در مرداد ۱۳۹۴ مراسم نکوداشت و تجلیل کامران فانی با حضور چهره‌های فرهنگی و مسئولان کشور در سالن همایش‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.[۸]
گفتاورد
آن سال های ابتدایی انقلاب که به کتابخانه ملی آمدیم، کتابخانه ملی، کتابخانه ملی نبود؛ حتی یک کتابخانه عمومی هم نبود ولی کم کم رشد کرد و نقطه عطفش هم زمانی بود که آقای بجنوردی ریاستش را به عهده گرفت. الان هم راه این کتابخانه و کتابداری در ایران معلوم است. بدون تردید، کتابدارای در ایران در اوج شکوفایی است و حتی بسیاری از کشورهای پیشرفته در این باره، قابل مقایسه با ایران نیستند.[۱۰]
پانویس
- ↑ «کامران فانی/ انجمن صنفی کارگری مترجمان استان تهران». دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/ انجمن صنفی کارگری مترجمان استان تهران». دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/ انجمن صنفی کارگری مترجمان استان تهران». دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/ خبرگزاری ایسنا». ۲۵ فروردین ۱۴۰۳. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/ انجمن صنفی کارگری مترجمان استان تهران». دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/ ایکنا». ۵ مرداد ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/ انجمن صنفی کارگری مترجمان استان تهران». دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/ خبرگزاری مهر». ۵ مرداد ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/خبرگزاری ایبنا». ۱۹ دی ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
- ↑ «کامران فانی/خبرگزاری ایبنا». ۱۹ دی ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۵ شهریور ۱۴۰۴.
پیوند به بیرون
